Değerli Kardeşlerim!
Yüce dinimiz bütün emir ve yasaklarıyla, inanç, ibadet ve amelleriyle insanın her iki dünyada mutlu olmasını hedeflemiştir. Bu amaçla, okuma-yazma bilmeyen [1] ve cahilliğiyle övünen bir topluma gönderilen Peygamberimizin Allah’ın lütfuyla böyle bir toplumdan son derece faziletli ve medenî bir nesil çıkartması insanlık tarihinin en müstesna vakıalarından biridir. Bu durum aynı zamanda en zalim insanların bile örnek bir eğitimle nasıl olgun birer şahsiyet olabileceklerini bizlere göstermiyor mu?
Kur’ân-ı Kerîm okumaya, öğrenmeye, yazmaya büyük önem vermiştir. Nitekim ilk inen âyetlerde okumaktan, kalemden, yazıdan söz edilmektedir [3]. Cenâb-ı Allah okuyan, öğrenen ve öğrendiklerini uygulayan kimseleri övmüş ve onları diğer inananlardan üstün tutmuştur [4].
Muhterem Cemaat!
Her müslüman dünya ve âhireti için kendisine lazım olan bilgileri elde etmekle yükümlüdür. İlim ve bilgilenme faaliyeti ile ilgili Kur’an’da 750 civarında âyetin geçmesi konuya verilen ehemmiyete işaret etmektedir. Cenâb-ı Allah bize “Rabbim! İlmimi arttır” [5] diye yakarmamızı öğütlemektedir. Ancak şunu da unutmamalıyız ki, bütün nimetler gibi bilginin de dünya ve âhiret hayatımıza faydalı olması gerekir. Nitekim Peygamber Efendimiz bir duasında faydası olmayan bilgiden Allah’a sığınmıştır. Yine Efendimiz “Bilen, bildiklerini uygulayan ve başkalarına öğreten kimse melekler arasında büyük diye anılır” [6] buyurmaktadır.
Allah Teâla savaş halinde bile ilim sahiplerinden cepheye gitmeyip toplumu aydınlatma görevine devam etmelerini istemiştir [7].
Eğitimde ilk dönemin ne kadar önemli olduğunu uzmanlar anlatıyorlar. Bu dönemde çocukları ihmal etmenin acı sonuçlarını yaşayanlarımız az mı? Çocuk ilk eğitim ve terbiyesini ailede alır, bu itibarla anne-babalar çocukların ilk öğretmenleridir. Anne-babalar bazı şeyleri çocuğuna öğretebilecek seviyede değilse onları öğretecek birilerini bulmakla sorumludur. Anne-babanın mesuliyeti çocukları okula göndermekle bitmez. Aile çocuğuna bazı ahlâkî ve dinî bilgileri ve millî kültürümüzü, örf ve adetlerimizi öğretmeli, öğrenecekleri ortam ve şartları hazırlamalıdır. Her birimiz sorumluluk taşıyan aile fertleriyiz. Hepimiz bizden sonraki nesillere iyi şeyler kazandırma imtihanı veriyoruz. Sonraki nesillerden iyi şeyler beklemek onlara ne kadar iyi örnek olduğumuza da bağlıdır.
Bugün genç nesillerde yaygınlaşan sigara, alkol, uyuşturucu gibi zararlı maddelerle, her türlü şans oyunları, kumar ve cinsel sapmalar gibi olumsuzluklarla mücadelede hepimize görevler düşmektedir.
Ancak bu mücadelede en büyük görev toplumu eğitme konumundaki ilim adamlarına, daha çok da eğitimcilere düşmektedir.
Aziz Cemaat!
Okula giden her çocuk için ilk öğretmeni unutulmaz bir yere sahiptir. Hemen hemen hepimize okuma-yazmayı öğreten onlardır. Öğretmenlerimizin sorumluluğu büyük olduğu gibi hakkıyla yaptıkları işin mükâfatları da büyüktür. Peygamberimizin “Allah, melekler, yer ve gökte bulunan her şey, yuvasındaki karıncaya, denizdeki balığa varıncaya kadar bütün canlılar insanlara iyilik öğreten muallime dua ederler” [8] müjdesi bu durumu ne de güzel ifade ediyor!
Bize okumayı, yazmayı öğreten, çok kıymetli bilgiler kazandıran değerli hocalarımızdan vefat edenleri rahmet ve minnetle anıyoruz. Hayatta olan ve görevi başında bulunan bütün öğretmenlerimize başarılar diliyor, hayır dualarımızla eğitim camiasının öğretmenler gününü kutluyoruz.
__________________________
[1] Cuma, 62/2.
[2] Ahmed b. Hanbel, Müsned, III, 328.
[3] Alak, 96/1-5.
[4] Zümer, 39/9.
[5] Kehf, 20/114.
[6] Tirmizî, “İlim”, 19.
[7] Tevbe, 9/122.
[8] Tirmizî, “İlim”, 19.
İstanbul Müftülüğü
Hutbe Komisyonu